Grupu de baille San Félix

Nel añu 1983 nació oficialmente'l Grupu de Baille Tradicional San Félix, dempués de que se xuntaren los neños y les neñes qu'años antes tuvieren el so primer contactu colos bailles asturianos nel vieyu ximnasiu del Náuticu de Carreño nel muenye.

Poro, son venticinco años de trabayu nos qu'hai que destacar dalgún cambiu. El más importante: el que fizo desapaecer aquel baille nuevu que taba de moda naquel momentu na franxa centro-norte d'Asturies, y traxo el baille tradicional d'investigación, nel qu'inda siguen trabayando. Too ello gracies a Fini Suárez, persona destacada na hestoria del baille tradicional asturianu.

Desque echó p'alantre esti cambiu, fueron munchos los trabayos que se ficieron cola idea de que nun desapaecieren les nuestres tradiciones, la nuestra cultura, al traviés de trabayos d'investigación que puen atopase en discos (del colectivu  Muyeres), nes revistes más importantes sobre les nuestres tradiciones (Asturies, Memoria encesa d'un país, Parpayuela...) o nos congresos y conceyos más importantes sobre la nuestra cultura.

Dende l'añu 2004 fueron amosando les sos publicaciones. Bona muestra d'ello ye la revista El Curnio, na que s'arrexunten trabayos d'investigación y lliterarios sobre la zona d'El Cabu Peñes y les sos colecciones sobre dances y bailles de Carreño y Gozón tanto pa mozos como pa persones adultes.

Nestos venticinco años les sos actuaciones percorrieron Asturies  (dende A Caridá hasta Colombres) y España (dende Vigo hasta Sevilla o Menorca). Amás de dalgún viaxe per Europa (Bretaña, Hungría, Italia...), enseñando en toos ellos la cultura tradicional de la zona de Peñes nestos últimos años tamién llevaron la nuestra cultura pelos países americanos pertenecientes a la Federación d'Asociaciones del Folclor Asturianu a la que pertenecen.

Anguaño'l grupu ta formáu por unes venti persones con edaes que van dende los 5 hasta los 60 años. Amás, danse clases de baille a persones adultes pa que tengan conciencia de la cultura de los nuestros antepasaos. Venticinco años d'hestoria nos que nun se-yos escaeció'l llabor, l'enfotu col que nació esti grupu naquel llonxanu 1983.

Contactu

Teléfonu: 676 80 53 69 (Xurde)

Grupo de baile La Folixa de Carreño

El grupu de baille como tal tien el so orixe na década de los 80, de la mano d'un grupu de padres y madres que contrataron a una profesora de baille pa qu'impartiere clases na zona, pero nun foi hasta payares del 1996 cuando, de la mano de trés antigües componentes, se convierte nuna entidá cultural ensin ánimu d'arriquecimientu, llegalmente constituida, col so CIF, estatutos y inscribióse como tal (asociación cultural) nos rexistros rexonales (Conseyería de Cultura), y municipales (Conceyu de Carreño), too ello conforme a la Llei d'Asociaciones 191/64, del 24 d'avientu vixente daquella.

Ente les sos actividaes d'espardimientu de la música tradicional destaquen, la organización d'un Festival Folklóricu de calter Internacional nel mes de xunetu (coincidiendo coles fiestes patronales n'El Valle de Carreño - festividá de Ntra. Sra. del Carme) que dio cabida a grupos y entidaes de bien diverses procedencies. Seis son les ediciones que se desarrollaron del so festival hasta'l 2008 y per él pasaron, ente otros, grupos de Galicia, Cantabria, Castiella - Lleón, Murcia, Ciudá Real, Estremadura, Valencia, Portugal, México, y Turquía.

N'años, en collaboración cola Asociación Vecinal Dolmen de Quimarán/Guimarán - El Valle, desarrollaron l'Enrame la Fonte y la Danza de San Xuan, nel mes de xunu, coincidiendo col solsticiu de branu. Esta actividá consistía n'engalanar les fontes de la zona, recuperando un vezu (costume de decorar les fontes con flores) y entonar la danza de San Xuan alredor de la foguera.

En setiembre, añalmente, coincidiendo cola festividá de la patrona del conceyu de Carreño, Ntra. Sra. de los Remedios, na falda d'El Monte Areo, escenifiquen la tradicional ufrienda del ramu. Un actu que consiste en portar (4 mozos del pueblu), el ramu, una estructura piramidal con panes y flores que s'ufierta na capiya. El ramu ofrezse por dellos motivos: la bona collecha, el casoriu d'una fía, la bona costera, etc... Pue ofrecelu una familia o una persona a títulu individual. Va acompañáu de les voces de les moces del pueblu, qu'entonen una melodía y percuten panderetes con llazos de vistosos colores.

La Folixa cuenta cola Escuela de Música Tradicional IROBA, onde neños y neñes y moces aprienden a tocar la gaita asturiana, percusión tradicional (pandereta, panderu, tambor, etc...), según llinguaxe musical con docentes espertos. El nome de la escuela IROBA garróse n'honor al nome en llatín d'El Monte Areo, necrópolis tumular declarada BIC y qu'abelluga los pueblos de la zona. Frutu del llabor docente de la escuela ta consolidándose una bandina de música tradicional denominada tamién IROBA, que con gaita, tambor, bombu, panderetes, panderos, payecha (especie sartén que se fai sonar tocando con una llave d'un horru sobre'l so mangu), etc... entonen cantares populares asturianos.

Los ensayos del grupu de baille son los vienres de tarde - nueche nel CIR de Quimarán/Guimarán - El Valle. Les clases de gaita, tambor y pandereta danse los sábados de tarde nes escueles de Quimarán/Guimarán - El Valle. Y los ensayos de la bandina Iroba los domingos pela mañana.

La Folixa grabó un DVD tituláu Sones y costumes presentáu en febreru del 2007 nel Teatro Prendes con un notable ésitu de públicu y una bona crítica. La so sinopsis trata sobre'l paisaxe, el paisanaje de los valles de Carreño y ta ambientáu colos bailles y dances del grupu La Folixa. Comercialízase por 6 euros/ unidá. El so personaxe principal ye una muyer de la paxa, sardineres candasines, popularísimas muyeres, que día tres día, y añu tres d'añu percorríen el conceyu de Carreño y los pueblos de la redodala llevando nes sos cabeces les "paxes" (especie de cestes planes) apinaes de pexe que vendíen a l'amanecida na plaza d'El Fontán d'Uviéu, y un pelegrín al qu'ella-y va enseñando tola zona.

Proyección de los bailles, dances y música tradicional asturiana

La Folixa fai amueses de baille y música tradicional asturiana per munches fiestes del conceyu. El Conceyu de Carreño apúrre-yos una subvención económica añal en cuenta de la que faen una serie d'actuaciones pel conceyu:

• Mercáu Clarinianu
• Feria de la Conserva
• Día de Carreño na Feria de Muestres

Tamién los contraten comisiones de festexos de Carreño y de localidaes d'otros llugares pa les sos fiestes. Participaron n'años na Ufrienda Floral de Cuadonga y nos Premios Príncipe d'Asturies. Tamién actuaron nel Teatru Xovellanos de Xixón con motivu del homenaxe a Víctor Manuel, en fiestes de prau como El Cristu de L'Abadía de Cenero, Cardo, na Regalina en Cadavedo, en Teberga, y un cientu de llugares más per toa Asturies.

Fuera d'Asturies participaron en:

• Festival Internacional de Tomiño (Pontevedra) - añu 2001
• Festival Folklóricu de Peraleda del Matu (Cáceres) - añu 2002
• VI Alcuentru de Bailles de la Xunta de Castiella y Lleón (Villavalter) - añu 2003
• Festival Nacional de Celeiro (Llugo) - añu 2004
• XX Festival de Folclore de Alvorge (Portugal) - añu 2004
• Amuesa de Folclore y Indumentaria Tradicional de Laredo (Cantabria) - añu 2005
• Festival Folklórico de Cabezón de la Sal (Cantabria) - añu 2005
• III Festival de Folclore Tradicional San Froilán (Llugo) - añu 2005
• Festival Folklóricu d'El Bierzo Altu en Bembibre (Lleón) - añu 2005
• XXIII Festival Folklóricu Internacional "Villa de Fortuna" (Murcia) - añu 2006
• Amuesa de baille y música tradicional asturiana en Gáldar (Canaries) - añu 2007.

Contactu

Teléfonos:

• 678 23 02 28
• 610 43 76 90

Corréu electrónicu: lafolixa_asturias@hotmail.com