Ilesia de San Félix de Candás - ayto-carreno
Ilesia de San Félix de Candás
Ta asitiada ente les cais Enrique Alau Flórez, Los Cubos, Escalinata Jesús García Prendes y Bernardo Alfageme, coincidiendo la postrera cola travesía del AS-239, Lluanco/Luanco - Candás. L'allugamientu del templu ta señalizáu en dellos puntos de la población, coincidiendo coles entraes al cascu urbanu. La ilesia de San Félix data del sieglu X y foi cedida pol Rei Fruela II y la so esposa la reina Munila a la Santa Catedral d'Uviéu, allá pel añu 912. Recibe'l nome de San Félix n'honor a un mártir del mesmu nome que yera de Girona. Sufrió delles reformes al respective de la so construcción primitiva como l¿aumentu del templu, nueva fachada, construcción de la tribuna, bóvedes y arcos p¿allá pa ente los años 1620-22. Nel sieglu XVIII, añu 1734, fízose un estupendu retablu d'estilu churriguerescu, inspiráu nel barrocu español. Nel 1740 doráronlu y pasaron pa él la imaxe del Santísimu Cristu de Candás, al que toparon, allá pal primer terciu del sieglu XVI, unos pescadores candasinos que taben peles mariñes irlandeses cazando ballenes y que columbraron la imaxe flotando sobre les agües marines. Esti retablu termináronlu nel 1749, según figura na inscripción na base de la pilastra izquierda, y foi talláu por Esteban Fernández Perdones.
Nel postreru terciu del sieglu XVIII, ficiéronse delles obres, como la sacristía alta, destinada al "camarín" y la sacristía baxa de la ilesia. Nel 1811 la tropa francesa acantonada en Xixón, espoliaba les ayalgues depositaes nel camarín de Cristu. Ente lo robao figuraba una valiosa cruz de plata, un cáliz d'oru, un relicariu de plata con güesos de Santa Tecla, pintures de Francisco Bustamante y los altorrelieves de Xesús y María, de Gregorio Hernández. Nel 1875 y 1920 aumentóse otra vuelta¿l templu pa recibir los numberosos devotos del Santísimu Cristu de Candás.
Nel 1936, mientres la Guerra Civil Española, la ilesia de San Félix de Candás, foi destruida, al igual que la imaxe del Santísimu Cristu (l'actual ye una reproducción fecha nel 1938) y casi tolo que contenía. El retablu barrocu sobrevivió gracies a la intervención del escultor candasín Antón Rodríguez, que lu desmontó con ayuda de les persones que taben encarcelaes nel interior de la ilesia, guardándolu nun almacén. Ente'l conteníu destruíu taben el retablu mayor del sieglu XVIII, los retablos barrocos del nacimientu, del Carmen, de San Antonio y de la Pasión; delles figures tallaes de la Concepción, Cristu de la Vera Cruz, San Francisco, San Antonio y el Nazarenu del sieglu XVIII; la imaxe de San Félix del sieglu XVIII; El Cristu atáu a la columna, del sieglu XVIII; el Cristu del descendimientu, del sieglu XVIII; y la Milagrosa del sieglu XX. Anguaño, caltiénense dellos restos d¿interés notable de l'antigua edificación:
- Inscripción del sieglu XVI, na entrada izquierda del templu y que ye un escañu del mayoralgu D. Pedro Menéndez Valdés.
- Tanto nel coru como en tola capiya del Cristu, puen almirase unes pintures de distintes temes alusives a la historia del conceyu, obra de D. Alfredo Menéndez.
- Restos de la primitiva ilesia del sieglu XX. Trátase d'una capiya con bóveda de cañón y una ventana d'estilu románicu atópase detrás del altar mayor..
- Nún de los retablos llaterales, alcontramos la imaxe del Cristu de la Columna, realizada nel sieglu XIII..
- Nel pisu cimeru atopamos el Santuariu. Amás de les pintures antes reseñaes, alcontramos la imaxe de la talla recién del Santísimu Cristu, que ta sobre'l retablu d'estilu churriguerescu del sieglu XIII.
- A un llau y otru d'esti retablu, hai dos puertes que lleven a unes escaleres de caracol del sieglu XIII, que dan a la capiya del sieglu X antes mentada. Estes escaleres usábenles los pelegrinos pa subir de rodiyes al Cristu. Fueron tantos los que subieron perhí, que los sos pasos tán bien gastaos..
La festividá del patrón de Candás, San Félix, celébrase'l 1 d'agostu y esi mesmu día, el Festival de la Sardina, convirtiéndose'l muenye local, nun llugar onde catar el riquísimu pexe azul.
El 14 de setiembre, celébrase la festividá del Santísimu Cristu de Candás, patronu mayor de toles cofraderíes de pescadores d'Asturies, siendo esta fiesta la más importante de les que se celebren nel pueblu con un variáu programa d'actos ente los que s'inclúin: L'Alborada, que se celebra al riscar del día 14 de setiembre, la procesión del Stu. Cristu a les 11:30 h. d'esi mesmu día